Podjadanie to… nawyk?
Pewnie często zastanawiasz się, jak skończyć z podjadaniem, ale z drugiej strony czujesz, że nie wystarczy się powstrzymać. Że jest coś więcej… Czy wiesz, że podjadanie może być nawykowe? Nawykiem jest wykonywanie jakiejś czynności odruchowo, automatycznie. Najpierw danej czynności się uczymy, powtarzamy wystarczająco długo, aż się utrwala. Potem wykonujemy ją już bez zastanowienia. W każdym nawyku najpierw jest tzw. wyzwalacz, np. określona pora dnia, skojarzenie lub inny bodziec. Powtarzanie danego zachowania sprawia, że po pewnym czasie staje się przyzwyczajeniem, a potem nawykiem.
Co ma kino do popcornu?
Jeśli wybierzesz się z większą grupą znajomych do kina, jest bardzo duże prawdopodobieństwo, że chociaż jedna osoba z grupy kupi opakowanie popcornu, z radością zabierze je na salę kinową, a gdy film się skończy, opakowanie będzie zupełnie puste. Być może nawet Ty także tak robisz. Wiele osób ma nawyk jedzenia popcornu w kinie. Jeśli wielokrotnie byłaś w kinie, w trakcie oglądania filmu sięgałaś po popcorn i było to dla Ciebie przyjemne, to następnym razem, gdy wybierzesz się do kina, możesz zupełnie automatycznie zrobić to samo. Wyzwalaczem jest wówczas kino, sala kinowa. Można wyrazić to następująco: kino-popcorn-przyjemność.
Korzyści z podjadania?
Jeżeli chcesz skończyć z podjadaniem, być może krzykniesz: „Jakie korzyści? Przecież od podjadania tyję i nie ma w tym nic korzystnego!”. Owszem, negatywnych skutków jest wiele. A nawet niektóre są na tyle poważne, że warto przestać podjadać. Jednak aby skutecznie skończyć z podjadaniem, trzeba sobie uświadomić, że ta czynność daje nam jakąś korzyść, coś pozytywnego. W dużej mierze dzięki tej korzyści (nagrodzie) powstaje nawykowe zachowanie. Czym jest ta nagroda? W przypadku wspomnianego popcornu nagrodą może to być dobre samopoczucie i przyjemność z jedzenia popcornu w trakcie oglądania filmu w gronie znajomych. Później, za każdym razem gdy sięgamy po popcorn w kinie, podświadomie dążymy do uzyskania podobnego, dobrego samopoczucia.
Mimo iż podjadanie ma wiele skutków negatywnych, okazuje się, że wywołuje także coś korzystnego (np. przyjemność). Ważnym krokiem do zmiany nawyku jest odpowiedź na pytanie: „co pozytywnego daje mi podjadanie … (np. popcornu)?”
Pierwszy krok do skończenia z podjadaniem
Jeśli podjadasz nawykowo i chcesz się od tego uwolnić, warto sobie uświadomić własny nawyk, wraz z uświadomieniem sobie tych korzyści. A co w sytuacji, gdy żadnych korzyści zupełnie nie widać? Są przecież osoby, które nadal podjadają odruchowo wspomniany popcorn w kinie, ale nie czują żadnej przyjemności, tylko zgagę i ciężkość w żołądku. Wówczas warto zastosować inną metodę, bazującą na skojarzeniach (ponieważ to obszerne zagadnienie, omówimy je odrębnie w późniejszym terminie). Niezależnie od zastosowanej metody, celem jest w tym przypadku zidentyfikowanie korzyści. Po co? Aby móc następnie odpowiedzieć sobie na pytanie: „Czy podjadanie jest jedyną drogą do uzyskania tej korzyści?”